Zwitserse gewoonten door Nederlandse ogen

Lehre

Aug 11, 2024

Er is niets zo lastig als het begrijpen van het schoolsysteem in een ander land. Niet voor niets is het onderdeel van de zeven vinkjes van Joris Luyendijk1. Toch wil ik het even hebben over de lehre, omdat het een belangrijk onderdeel is in Zwitserland en daarnaast alleen in Duitsland voorkomt.

Als kinderen 14 à 15 jaar oud zijn, kiezen ze de praktische of theoretische route. Twee derde van de kinderen gaat voor de praktische route2. Het praktijkonderwijs bestaat uit een of twee dagen onderwijs en de andere dagen lopen ze stage bij een bedrijf. Het vak leren ze dus grotendeels in de praktijk.

Dit lijkt op het Nederlandse mbo, maar er is een groot verschil. Waar het aanzien van het mbo grotendeels ontbreekt3, heeft de lehre dat wel. Dat gevoel krijg ik ook na ruim zes jaar hier. Helaas kan ik niet onder woorden brengen waarom dit zo is. En echt weten doe ik het ook niet, want ik ben tenslotte een buitenstaander hier.

Binnen Europa hebben Zwitsers ook moeite het lehre-concept te verkopen4. Er was een idee om de titels “Professional Bachelor” en “Professional Master” in te voeren. Dit idee is echter in 2023 door de kantonsraad afgewezen5.

  1. De zeven vinkjes zijn kenmerken die, als je ze hebt, je kansen in de maatschappij aanzienlijk vergroten. Het onderwijs is indirect onderdeel van het vinkje “Minstens één in Nederland geboren ouder”, omdat dit naast de kennis van de taal en de cultuur ook met kennis van het onderwijssysteem komt. Daarnaast krijg je het vinkje “Minstens één hoogopgeleide en/of welgestelde ouder”, ook als een van je ouders in het onderwijs werkt. 

  2. The Swiss education system explained, Isobel Leybold-Johnson, 11 januari 2023, https://www.swissinfo.ch/eng/sci-tech/the-swiss-education-system-explained/48148948 

  3. Leerlingen motiveren om te kiezen voor het mbo is niet genoeg, zeggen experts: ‘Het is geen vrije keuze in dit systeem’, EenVandaag, Maarten Teunisse, 31 oktober 2024, https://eenvandaag.avrotros.nl/item/leerlingen-motiveren-om-te-kiezen-voor-het-mbo-is-niet-genoeg-zeggen-experts-het-is-geen-vrije-keuze-in-dit-systeem/ 

  4. Diskriminierung von Schweizern soll aufhören, Tages Anzeiger, Nadja Pastega, 19 juni 2021, https://archive.ph/SAaRc 

  5. Ständerat bremst bei neuen Titeln wie “Professional Master”, 6 maart 2023, https://www.parlament.ch/de/services/news/Seiten/2023/20230306172029096194158159038_bsd126.aspx 

❮ Groepsreserveringen
Plaatsikon ❯