Dagelijkse dingen in Zwitserland vanuit Nederlands perspectief

Zwitserduits

Zwitserland kent vier officiële talen en Duits is daar één van. Voor geschreven formele teksten wordt veelal de normale Duitse spelling gehanteerd. Echter, de spreektaal is compleet anders. Als nieuwkomer kom je van een koude kermis thuis als je denkt dat je met gewoon Duits, het Zwitserduits ook wel verstaat.

Zwitserduits is geen officiële taal, er is geen officiële spelling en iedere regio heeft zijn eigen woorden en dialect. Neem alleen al de naam Zwitserduits (Wikipedia):

Zwitserduits of Schwyzerdütsch (Duits: Schweizerdeutsch), ook gespeld als Schwizertitsch, Schwyzerdytsch, Schwiizertüütsch of Schwyzertütsch

Of deze kaart waarop wordt aangegeven hoe men een klokhuis noemt.

Bron: Kleiner Sprachatlas der deutschen Schweiz

Wat ik opvallend vind is dat dialecten niet worden gezien als iets negatiefs. In Nederland is de norm om accentloos Nederlands te spreken in grote steden of in het hoger onderwijs. Hier spreekt iedereen zijn lokale dialect. Natuurlijk migreert het dialect van de buitenstaander langzaam naar datgene van de nieuwe omgeving.

Naast de gesproken vorm, wordt het Zwitserduits ook gebruikt voor informele geschreven teksten. Bijvoorbeeld in Whatsapp-gesprekken of mails tussen bekenden. Toen ik voor het eerst zulke teksten las, begreep ik er weinig van. Maar vaak wordt de betekenis duidelijk als je de woorden uitspreekt. Het wordt vaak enigszins fonetisch opgeschreven.

Vriendin I. is er in ieder geval groot fan van, omdat het allemaal niet zo nauw komt met al die naamvallen en spelling. Bovendien, als je iets verkeerd zegt, dan is er vast wel een regio waar ze het wel zo spellen of uitspreken.